بررسی عینیت گرایی و ذهنیت گرایی بر اساس نظریه تضاد فرهنگی پیر بوردیو در غزلیات حافظ

thesis
abstract

تحلیل آثار ادبی بر اساس نظریه¬های گوناگون، زوایای آن¬ها را نمایان می¬کند. یکی از نظریه¬های پژوهش-های جامعه¬شناختی، نظریه¬ی تضاد فرهنگی پیر بوردیو است. نظریه¬ی تضاد فرهنگی پیر بوردیو بر آمده از تلاش او برای برقراری رابطه¬ی دیالتیکی میان عاملیت و ساختار است. علاقه¬ی بوردیو به از میان برداشتن چیزی که خودش آن را ضدّیت کاذب میان عینیت¬گرایی و ذهنیت¬گرایی و یا « ضدّیت بیهوده¬ی فرد و جامعه » می¬نامید محرّک این نظریه بود. رویکرد رابطه¬گرایانه¬ی بوردیو، ورای طرح¬های ذهنی¬گرا و عینی-گرا، تحت عنوان راه سوم در صدد است که پدیده¬های اجتماعی را به واسطه¬ی ارتباط میان عناصر ذهنی و عینی مورد بررسی قرار دهد. حافظ که پرورش یافته¬ی جامعه¬ای است که در آن ارزش¬های انسانی ماهیت اصلی خود را از دست داده یا به فراموشی سپرده شده¬اند، سعی کرده فرهنگ جامعه¬ی خود را به دلیل شرایط خاص حاکم بر آن به گونه¬ای متفاوت و در تضاد با الگوهای فرهنگی عصر خود بازتاب دهد. در این پایان نامه موضع گیری های حافظ در سه بُعد شخصیت، مکان و اشیا بررسی شده است. در بخش اشخاص حافظ در تضاد با آرای صوفی، زاهد، محتسب و... که هر یک از طبقات و قشرهای اجتماعی و نهادهای مذهبی و سیاسی هستند، سخن گفته است. وی در نقد آرای قشرهای اجتماعی، نهادها و مکان-های مذهبی و اجتماعی و اشیا به ساخت نمادهای ضدّارزشی در برابر ارزش¬های جامعه پرداخته و مفاهیمی چون باده¬خواری، مستی، روی آوردن به میکده و خرابات را در برابر آن ها برنهاده است که در تضاد با ارزش های فرهنگی آن جامعه قرار دارد. حافظ با این رویکرد به بازخواست لایه¬ها و قشرهای اجتماعی دست یازیده و در پی عینیت بخشیدن به جامعه¬ی آرمانی خویش بوده است.

similar resources

پروپاگاندا در مکتب سقاخانه بر اساس نظریات پیر بوردیو

دوره گذار ایران در جریان مدرنیسم بعد از انقلاب مشروطه، با شکل گیری مکتب سقاخانه به عنوان یک جریان هنری منسجم تعریفی دوباره یافت. این مکتب که مقارن با حکومت پهلوی بود منجر به تحولات بسیاری در حوزه هنر شد. حمایت‌های دولت با سیاست‌های فرهنگی سبب بسط و گسترش تشکل‌هایی با اهداف مدرنیستی شد که شکل‌گیری مکتب سقاخانه را می‌توان یکی از آن‌ها عنوان کرد. این مکتب با پروپاگاندای ویژه‌ای پاسخگوی اهداف و سیا...

full text

درآمدی بر رویکرد روش‌شناختی پیر بوردیو به مفهوم سرمایة فرهنگی

مقالة حاضر به ارائة روش تحقیق به‌کار رفته از سوی پیر بوردیو در حوزة سرمایة فرهنگی اختصاص یافته است. سرمایة فرهنگی به‌ معنای فرهنگی است که از نظر اجتماعی همانند سرمایه عمل می‌کند. سرمایه‌ای که کارکرد اصلی‌اش مشروعیت‌بخشی سلطه از طریق اعمال خشونت نمادین، یعنی، توانایی استمرار روابط سلطه است. دغدغة اصلی نگارنده در انتخاب موضوع تأکید بر به‌کارگیری روش‌های کمّی در حوزة تحقیقات علوم اجتماعی در ایران ب...

full text

نظریه بنیان گرایی معرفت

بنیان‌گرایی یکی از نظریه‌های معرفت‌شناختی درباره ماهیت توجیه و معرفت است که معرفت را دارای ساختاری دولایه می‌داند: لایه‌ای از معرفت و توجیه، غیراستنتاجی یا بنیادین است و لایه‌ای دیگر، استنتاجی و غیربنیادین است که در نهایت از معرفت یا توجیه بنیادین استنتاج می‌شوند. این نظریه از کهن‌ترین نظریه‌های معرفت‌شناختی است که حامیان برجسته‌ای همچون ارسطو، دکارت، راسل، لوئیس، و چیزم از میان فیلسوفان کلاسیک...

full text

عینیت گرایی اخلاقی

اخلاق از حوزه های مهم زندگی است، فیلسوفان اخلاق در فلسفه اخلاق و همچنین در فرا اخلاق (یا اخلاق نقدی ویا اخلاق تحلیلی) با نگاهی فلسفی به بررسی مسائل مرتبط با اخلاق می پردازند، یکی از این مسائل مهم این است که آیا ارزش های اخلاقی دارای واقعیت اند یا صرفا ابداع انسان اند و به تعبیر دیگر آیا جملات اخلاقی صرفا انشائی هستند و بیان خواست و احساسات گوینده اند یا اخباری هستند، یعنی قضیه اند و دارای ماباز...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023